Dünya Azerbaycanlılar Hemreylik Günü Kutlaması

U.Ü. Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Yüce; “Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ilişkiler kardeşlikten ötedir”,

Türk Ocağı Bursa Şube Başkanı Prof. Dr. Selçuk Kırlı: “Türklük davasına sahip çıkma fikir stratejisini oluşturmak bizim işimiz.”

Azerbaycan Kültür Derneği Bursa Şube Başkanı Handan Ton:-“Bütöv Azerbaycan ideali gerçekleşmedikçe bu bayram eksik ve buruk olarak kutlanacaktır.”

Ali Eşref Uzundere
31 Aralık Dünya Azerbaycanlılar “Hemreylik Günü” Azerbaycan Kültür Derneği, Türk Ocağı Bursa Şubesi ve Uludağ Üniversitesinde okuyan Azerbaycanlı öğrenciler tarafından Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’nün ev sahipliğinde düzenlenen etkinlikle kutlandı.

Uludağ Üniversitesi Mete Cengiz Kültür Merkezinde düzenlenen Dünya Azerbaycanlılar “Hemreylik Günü” etkinliğine Uludağ Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Yüce, Türk Ocakları Bursa Şube Başkanı, Prof. Dr. Selçuk Kırlı, Azerbaycan Kültür Derneği Başkanı Handan Askeran Ton, Öğretim üyeleri, davetliler ve öğrenciler katıldı.

U.Ü. okuyan Azerbaycanlı öğrenci, Solmaz İsmailova sunduğu, gecede konuşma yapan Türk Ocakları Derneği Bursa Şube Başkanı Prof. Dr. Selçuk Kırlı, Türklük davasına sahip çıkma fikir ve stratejisini oluşturmak bizim işimiz” dedi.

Konuşmasına,“Ben sizin eniştenizim. Bir Azerbaycan Türkü hanımla evliyim. Azerbaycan Türkçesini de eşimden çok daha iyi bilir ve konuşurum. Rahmetli kayın pederim bu konuya çok gönül vermiş bir adamdı. Ben bu konu üzerinde çalıştığımda, Türk Ocağı olarak düzenlediğimiz “Şehriyar” Bilgi Şöleni sırasında eşimden en iyi iltifatı aldım. Bana ‘Eğer babam yaşasaydı senin ile gurur duyardı’ dedi.” sözleriyle başlayan Prof. Dr. Kırlı, Ben Türkiye coğrafyasında doğdum. Ama burası ne kadar benim vatanımsa, Azerbaycan’da o kadar benim vatanım. Bu benim bir Azerbaycan Türkü ile evli olmamla alakalı bir şey değil. Çünkü Kırgızistan’da Özbekistan’da Türkistan’da, Kazakistan’da benim vatanım. Türkün bulunduğu her yer benim vatanım” diye konuştu.
Biz Türkiye Türklerinin son yüz yılda diğer coğrafyalarda yaşayan Türklerden biraz daha şanslı olan Türkler olduğunuzu ifade eden Prof. Dr. Kırlı, “Hatta 600 yıl daha geri giderseniz gene daha şanslıyız. Dolayısıyla bu coğrafyanın dışında yaşayan Türklerin ızdıraplarını anlamakta bir hayli geç kalmışız.”dedi.

“ Türk Ocağı olarak Türklüğün davasına sahip çıkma fikrini stratejisini oluşturmak bizim işimiz.” Diyen Prof. Kırlı, şöyle konuştu:

“Arkamda gördüğünüz bayrağımız, Azerbaycan bayrağı, Türk ocağı bayrağı ile yan yana. Bu bayrakları daha önceleri yan yana göremezdiniz. Birileri Türklüğün arasına fitne sokarak bizleri ortak değerlerimizden uzaklaştırmak için ellerinden geleni yaptılar, ama başarılı olamadılar. Türk dünyası ortak değerleri ile bir araya geldiğinde, bu güce karşı koyacak bir güç, tanımıyorum ben. Önemli olan Türk milleti olarak değerlerimize sahip çıkıp, Gaspıralı İsmail’in dediği gibi ‘Dilde Fikirde İşte birliği sağlamak olmaktır.”

Azerbaycan Kültür Derneği Bursa Şube Başkanı Handan Askeran Ton da konuşmasında, dünya Azerbaycanlıları Hem reylik Günü, gerek Azerbaycan’da gerekse dünyanın farklı ülkelerinde yaşayan Azerbaycan Türklerinin birlik ve beraberlik içinde aynı ülküler etrafında buluştuğu; tarihini, sanat ve kültürünü ortak duygularla hafızalarında ve yüreğinde yenilediği ve gururla derk ettiği bir gün olduğunu söyledi.

Hemreylik günü, Azerbaycan Türkleri için; bağımsız bir devlet, özgür bir millet olarak bir arada, aynı bayrak altında yaşama istek ve umudunu ifade ettiğini belirten Ton, bu günün önemli kaynağını; 28 Mayıs 1918’7e kurulan cumhuriyetten ve onun kuruyucusu Mehmet Emin Resulzade’nin “İnsanlara hürriyet , Milletlere istiklal” şiarından aldığını bildirdi.

Türk Tarihinin ilk Demokratik Cumhuriyet olan Azerbaycan Türk Cumhuriyetinin kurucuları başta Mehmet Emin Resulzade ve arkadaşları; Fetelihan Hoyiski, Nesip Bey Nesipbeyli, Ali Merdan Topçubaşı, Ahmet Ağaoğlu ile cumhuriyetin kuruluşunda emeği geçen yurtseverleri saygı ve minnetle anan Azerbaycan Kültür Derneği Bursa şube Başkanı Handan Askeran Ton, Azerbaycan’ın büyük halk şairi Bahtiyar Vahapzade’nin:

Ağalar bilmedi birdir bu torpağ,
Tebriz de Bakü de Azerbaycan’dır.
Bir elin ruhunu, dilini ancağ,

Kağızlar üstünde bölmek asandır.” Dizelerini okuyarak, O dönem Çarlık Rusya’sı ile İran arasındaki savaş sonucu yapılan Türkmençay antlaşmasıyla, bölünmüş, parçalanmış Azerbaycan topraklarında yaşayan Türklerinin toplumsal psikolojisine değinerek, 31 Aralık Dünya Azerbaycanlılar Günü’nün doğuş hikâyesini şöyle anlattı:

“Hemreylik günü bu tarihi gerçeğin yıllar boyu süren hasretin, ayrı düşen kardeşlerin, arasına çekilmiş dikenli tellerin sökülüp eyleme dönüştüğü günde başlar. Yıl 1989 Aralık ayının son günü.. Sovyet Azerbaycan’ı (Kuzey) ile İran (Güney)Azerbaycan’da yaşayan Türkler, Nahcivan-İran sınırındaki dikenli telleri koparıp sökerek birbirleri ile kucaklaşırlar. Aras Nehri’nin her iki yakasında yılların hasretiyle Nevruz’da olduğu gibi ateşler yakılır kutlamalar yapılır. Dünyadaki siyasi gelişmelerden, Doğu-Batı Almanya arasındaki Berlin Duvarı’nın yıkılması ilham kaynağıdır. Azerbaycan topraklarını kuzey- güney Azerbaycan diye ikiye bölüp ayıran dikenli tellerden yapılan sembolik çelenk, Bakü’de yapılmakta olan toplantıda, Azerbaycan bağımsızlık hareketinin önderi Ebulfeyz Elçibey’e takdim edilir. Bu çelenk dünyanın en anlamlı çelengidir.

Aynı tarihin yıldönümünde İstanbul’da gerçekleştirilen Azerbaycan Kurultayında, 31 Aralık’ın Dünya Azerbaycan Türklerinin Hemreylik Günü olarak kutlanması kararı alınır. Alınan bu karar, Azerbaycan parlamentosunun 16 Aralık 1991 tarihinde yapılan toplantısında görüşülerek kabul edilir. Ebulfeyz Elçi Bey iktidarı 1992 yılında 31 Aralık gününü Dünya Azerbaycan Türkleri dayanışma günü olarak kutlanması ilan edilir.”

Dünya Azerbaycan Türkleri Hemreylilik günü 26 yıldan beri dünyanın farklı ülkelerinde yaşayan yaklaşık 50 milyon Azerbaycan Türkleri tarafından bayram olarak, birlik, beraberlik, huzur ve barış temennileri içinde kutlandığını hatırlatan Başkan Ton, bayramın ortak idealinin kuşkusuz ki parçalarmış Azerbaycan topraklarının yerinden birleşmesi olduğunu söyledi.

Ton, “ Aras’ın Nehri’nin ayırdığı yaklaşık 40 milyon Türk’ün yaşadığı güney Azerbaycan’ın yanı sıra, 26 yıldan beri Rus destekli Ermeni işgali altında ki kadım Karabağ toprakları kurtarılmadıkça, bütöv Azerbaycan ideali gerçekleşmedikçe bu bayramı eksik ve buruk kutlanacaktır” diye konuştu.

U.Ü. Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Yüce de yaptığı konuşmada, katılımcıları, üniversite ve üniversite yönetim kurula ve kendi adına selamlayarak Dünya Azerbaycanlılarının Hemreylik gününü kutladı.

“Çok şükür bu günleri burada idrak edebildik” diye konuşmasına başlayan Prof. Dr. Yüce, “Gerçekten birbirine uzak durmak zorunda kalan, ama hiçbir zaman bir birini unutmayan bahadır Oğuz’un iki kahraman evlatlarının uzun bir süreden sonra tekrar bir adada bulunmak, birbirinin sevinç ve kederlerini paylaşmak, sevinç ve kederlerine ortak olmak mutlulukların en üst derecesidir. Bunu tanımlamak mümkün değildir” dedi.

Türk dünyası büyük ve kadim bir dünya olduğunu, Türk milletinin tarihte önemli işler başarmış, ve hala dünya tarihinde önemli bir yer işgal ederek dünya tarihine yön verdiğini ifade eden Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Yüce, şunları şöyle konuştu:

“Fakat Türk Milleti maalesef kederde birleşmiş, fakat sevinçte bir arada olamamıştır. Umarız ki gelecekte sevinç ve mutlulukta bir arada oluruz. Azerbaycanlıların günü bizim de günümüz. Biz iki devlet bir kardeş milletiz. Gelenekleriniz göreneklerimiz töremiz değerlerimiz aynıdır. Türkiye’nin en büyük yatırımı Azerbaycan’a, Azerbaycan’ın da en büyük yatırımı Türkiye’yedir. Hiçbir menfaat ve karşılık beklemeden, Türkiye Cumhuriyeti Devletini dünyada her konuda destekleyen Azerbaycan’dır. Nerede Azerbaycan büyükelçiliği varsa Türkiye’nin, Türkiye’nin nerede Büyükelçiliği varsa Azerbaycan’ın elçisidir.”

Konuşmasında, Uludağ Üniversitesinde eğitim gören yabacı uyruklu öğrenci sıralamasında z 890 öğrenci ile Azerbaycan’ın ilk sırada yer aldığını bildiren Prof. Dr. Yüce, Azerbaycan’ın İktisat Üniversitesiyle Uludağ Üniversitesi arasında yapılan işbirliği sonucu, bazı dallarda bizim öğrencilerimiz Azerbaycan’da, Azerbaycan’ın İktisat üniversitesi öğrencilerin de Uludağ üniversitesinde dönemler halinde karşılıklı olarak eğitim göreceklerdir. Bu eğitim işbirliği sonucu mezun olan öğrencilere çift diploma vereceklerini bildirdi.

“ Bizim kardeşliğimizde menfaat yok, kardeşlik hukuku vardır. Bu kardeşlik hukuku çerçevesinde kardeşliktir. Azerbaycanlı öğrencilere elimizden gelen desteği sağlamaya çalışıyoruz. Azerbaycanlı öğrencilerden tek isteğimiz, ciddi bir şekilde çalışarak donanımlı olarak Azerbaycan’a gitmeleri ve her iki ülkenin yararına hizmet etmeleridir ” diyen Prof. Dr. Yüce, konuşmasına; Azerbaycanlı şair Bahtiyar Vahapzade’nin “Azerbaycan –Türkiye” adlı şiirini okuyarak, “Her gün Hemrelik Günü’müz olsun” dedi.

Gecede, yapılan konuşmalardan sonra Uludağ Üniversitesi Devlet Konservatuarı Türk Müziği Ana Sanat Dalı Öğretim Üyesi Doç. Erdem Özdemir ve öğrencileri; Umut, Balta, Batım Çakal ve Samet Sayla Türk dünyasından sundukları türkü, değiş ve marşlardan sonra, Azerbaycan Kültür Derneği Bursa şubesi Genel Sekreteri Gazeteci Ali Eşref Uzundere, gençlere öğüt niteliğinde Iğdırlı Öğretmen Yaşar Güneşin “ Oğul” adlı şiirini sundu.

Bursa Büyükşehir belediyesi Konservatuarı Türk Halk Müziği Bölümü Öğretim üyesi sanatçıları: Tar’da Hamit Gazigil, Garmon’da Cavit Gazigil, Nağara’da Ahmet Çakmak solist Muhammet Muhittin’den oluşan Azerbaycan orkestrası, enfes bir konser verdiler. Konserden sonra, Azerbaycan Olgestrasının çaldığı Azerbaycan oyun havaları eşliğinde; Azerbaycanlı öğrencilerin coşkulu oyunları ile devam eden gece, Bursa Ahıska Türkleri Eğitim Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Dr. Seyfettin Buntürk ‘ün Azerbaycan Orkestrası Şefi Hamit Gazigil’e hizmetlerinden ötürü sunduğu plaket töreni ile sona erdi.